Beyond Deep Breaths: Real-World Stress Management Techniques You Can Use Every Day

Aayam Phuyal – Sanjeevani Haru | Nepali kabita haru

एउटा लाम्चो क्यानभास…

त्यसमा कोरिएको,

मेरो मातृभूमिको रुन्चे आकृति,

मेरो मातृभूमिको करुण रोदन,

अनि, मेरो मातृभूमिको निसार चिच्चाहट!

दृश्य एकमा म नियाल्दछु-

आजभोलिका उराठलाग्दा दिनहरु,

कहालीपुर्ण चर्किएका भाष्करका रश्मि,

शून्य अस्तित्व बोकेका मेरा छाया

र मरेतुल्य नरहरु!

सुनकोसीको क्रुर व्यग्रता,

भोटेकोसिको आडम्बरी थुनाइ,

डाँडा-पाखाका बजार ओर्लाई

र यी तथाकथित सर्वश्रेष्ठ मानवजातिको आर्तनाद!

गगनचुम्बी हिमचुचुराका आँसु,

शिर निहुराहिरहेका चोमोलुङ्मा र कन्चनजङ्घाहरु,

वेदनाजन्य ध्वनि निकालेर बगेका हिमनदीहरु,

अघोरी बनेका लेक र तालहरु!

डिपार्टमेन्टल महल बनेर उभिएका चारकोसे झाडी,

प्राण विहिन जङ्गल

प्यासी मुहान

र आना र दाममा चिरिएका जमिन।

दृश्य दुईमा म खोज्दछु-

बट्टामा सिमित कस्तुरी,

गुगल चित्रमा सिमित डाँफे र मुनाल,

क्यानडाको भिसा लागेका काँडेभ्याकुर,

दुर्ग खोज्दै हिडेका सारौँ र परेवा!

साउदीको रापिलो घाममा टटि्एका बलभद्र र अमरसिहंहरु,

रातका रानी बनेका भृकुटी र सीताहरु,

अमेरिकामा पाइप कस्दै गरेका पृथ्वीनारायण र जङ्गबहादुरहरु,

र दुतावास धाउदै गरेका कर्मठ नेपली युवाहरु!

क्यासिनोमा पत्ती फिट्दै गरेका भानुभक्तहरु,

कोठीका रिवन काट्दै गरेका देवकोटाहरु,

व्यभिचारी बनेका लेखनाथहरु

र ज्ञानशून्य समहरु!

उपेक्षित बन्दै गएका वेद र उपनिषदहरु,

मिथ्या भाषण बनेका गीता र रामायण्हरु,

निरर्थक बनेका प्रश्नोतर र मुनामदनहरु,

विना परिश्रम सिर्जिएझैँ श्रीमदभागवत

र छन्द भाचिएको मेरो साहित्य!

दृश्य तीनमा म नियाल्दछु-

भाचिएको सहनाई,

भ्वाङ परेका डम्फु,

खिया लागेका नौमतीबाजाहरु

अनि एकादेशका झैँ बासुरी र सारङ्गीहरु!

राष्ट्रिय धुनले पाकेका कान,

मङ्गलधुनले फाटेका जाली,

डिस्को धाएका नारायण गोपाल र तारादेवीहरु

र शरीर मात्र उत्तेजित पार्ने बेसुरा सङ्गीतहरु!

दिनानुदिन प्यारा बन्दै गएका क्याप्सुल र ट्याब्लेट,

विदेश भ्रमणमा पठाइएका यार्सा र चिराइतो,

कुहिएका पाँचऔले र सर्पगन्धा,

सखाप भएका ती सञ्जीवनीहरु!

बुट्टा कुँदिएको अग्राख,

‘बेड’ भनेर चिनिएको उत्तीस,

विराजमानका साधन बनेका साल र पयूँ,

र यही क्यानभास अडाइएको हाड्बेल र वयर!

नापो छोटिएका घाँघरहरु,

सङ्ग्राहलयमा सजाइएका गुन्यू-चोलीहरु,

घर पुस्ने टाला भएका दौरा-सुरुवालहरु

र लत्याइएका परम्परागत पोसाकहरु!

दृश्य चारमा म खोजिरहेछु-

पूर्खाको रगतको मुल्य,

समग्र स्वार्थविहिनता,

राष्ट्रघातीको उठिबास

र मुर्झाएको देशभक्तिमा

सञ्जीवनीको सञ्चार !

-आयाम फुयाल

कक्षा-१२

सैनिक आवासीय महाविद्यालय

सल्लाघारी, भक्तपुर

Uṭā lāmcō kyānvhās… Tyasmā kōriyēkō, Mērō mātrībhūmīkō ruñchē ākr̥ti, Mērō mātrībhūmīkō karuṇ rōdan, Ani, mērō mātrībhūmīkō nisār cichchāhaṭ!

Dr̥śya ēkāmā ma niyāldachhu—

Ājabhōlikā urāṭhalāgdā dinharu, Kahālīpurn charkiekō bhāṣkarkā raśmi, Śūnya astitva bōkēkā merā chāyā Ra marētuly narharu! Sunkōsīkō krura vyāgrtā, Bhōṭēkōsīkō āḍambari thunā'ī, Ḍāṇḍā-pākhākā bājār ōrlā'ī Ra yī tathākathit sarvashreshṭha mānavajātikō ārtanād! Gaganacumbī himacucurākā ānsu, Śir nihurāhrēkā cōmōlūṅmā ra kañcanajṅghāharu, Vēdānajany dhvani nikālēkā bagēkā himanadīharu, Aghōrī banēkā lēk ra tālharu! Ḍipārṭamēnṭal mahal banēra uṭhi'ēkā chārkōsē jhāḍī, Prāṇ vihīna jaṅgal Pyāsī muhān Ra ānā ra dāmamā chirī'ēkā jamin.

Dr̥śya du'īmā ma khōjhdachhu—

Baṭṭāmā simita kasturī, Gugala citramā simita ḍāmpē ra munāl, Kāṇḍākō bhisā lāgēkā kāṇēvyākura, Durg khōjhdai hiḍēkā sārau ra parēvā! Sā'udīkō rāpilō ghāmāmā ṭaṭīkā'ēkā balabhadrā ra amarasihaṁharu, Rātkā rānī banēkā bhr̥kuṭī ra sītāharu, Amērikāmā pā'ip kasdai garēkā pṛthvīnārāyaṇa ra jaṅgabahādurharu, Ra dutābāsa dhāudai garēkā karmath nēpalī yuvāharu! Kyāsinōmā paṭī phiṭdai garēkā bhānubhaktāharu, Kōṭhīkā rīvan kāṭdai garēkā dēvkōṭāharu, Vyabhichārī banēkā lēkhnāthharu Ra jñānashūnya samharu! Upēkṣit bandā'ī gēd ra upanīṣadharu, Mithyā bhāṣaṇ banēkā gītā ra rāmayāṇharu, Nirarthak banēkā praśnōtar ra munāmadanharu, Vinā pariśram sirjī'ējhāṁ śrīmadbhāgavat Ra chand bhācī'ēkō mērō sāhityā!

Dr̥śya tīnmā ma niyāldachhu—

Bhācī'ēkō sahnā'ī, Bhvāṅ parēkā ḍamphu, Khi'ā lāgēkā naumātībājāharu Ani ēkāḍēśkā jhāiṁ bāsurī ra sāraṅgīharu! Rāṣṭrīya dhunlē pākēkā kān, Maṅgaldhunlē phāṭēkā jālī, Ḍiskō dhā'ēkā nārāyaṇa gōpāl ra tārādēvīharu Ra śarīr mātra uttējit pārnē bēsurā saṅgītaharu! Dinānudina pyārā bandā'ī gēkā kyāpsul ra ṭyāblēṭ, Vidēś bhramaṇamā pathā'ī'ēkā yārsā ra chirā'itō, Kuhī'ēkā pāṅcau'lē ra sarpagandhā, Sakhāp bhayēkā tī sañjīvanīharu! Buṭṭā kuṁdī'ēkō agrākh, ‘Bēḍ’ bhēṭērī chinī'ēkō uttīs, Virājmānakā sādhana banēkā sāla ra payuṁ, Ra yihī kyānvhās aḍi'ēkō hāḍbēl ra vayar! Nāpo chōṭī'ēkā ghāṅgharhu, Sangrāhalyamā sajā'ī'ēkā gunyū-cōlīharu, Ghar pusnē ṭālā bhayēkā dauṛā-suruwālhru Ra latyā'ī'ēkā parāmparāgat pōsākharu!

Dr̥śya chārmā ma khōjirahēkō—

Pūrkākō ragaṭkō mulya, Samagr swārthavihīnatā, Rāṣṭraghātīkō uṭhibāsa Ra murjhā'ēkō dēśbhaktimā Sañjīvanīkō sañcāra!

-Āyām Phuyāl

Kakṣā-12 Sainik Āvāsiya Mahāvidyālaya Sallāghārī, Bhaktapur

What do u think of Aayam Phuyal – Sanjeevani Haru | Nepali kabita haru ?